Rust aan boord
Rust aan boord! Een goed plan bedenken en dit helder communiceren helpt. In dit artikel van Jaap Blok van Zeilschool Zuiderzee, lees je hoe je rust aan boord kunt creëren en behouden.
W. P. B. L. P. T. V. U.
Als je eenmaal hebt geleerd wat deze afkorting betekent, dan wordt varen veel relaxter! Ik ben dol op ezelsbruggetjes. Zeker als ze me helpen om meer plezier te beleven aan het zeilen. Een van mijn favoriete is deze: Waarom Ploeteren Bij Langdurig, Prachtig, Te Verrassend Uitzicht?
Dit zinnetje helpt met om de volgende letters te onthouden: W. P. B. L. P. T. V. U. En als je deze letters kent en gebruikt, dan durf ik te stellen dat het leven aan boord - voor jou en je bemanning - heel veel relaxter wordt!
"Waar is Jaap nu weer mee bezig?", vraag je je misschien af. Maar ik kon geen betere inleiding bedenken voor deze blog die alles te maken heeft met zeilen. In het dagelijks leven maken we vaak gebruik van ezelsbruggetjes. We zijn er zelfs al op de lagere school mee begonnen, zoals fokschaap en kofschip.
Dit zinnetje helpt met om de volgende letters te onthouden: W. P. B. L. P. T. V. U. En als je deze letters kent en gebruikt, dan durf ik te stellen dat het leven aan boord - voor jou en je bemanning - heel veel relaxter wordt!
"Waar is Jaap nu weer mee bezig?", vraag je je misschien af. Maar ik kon geen betere inleiding bedenken voor deze blog die alles te maken heeft met zeilen. In het dagelijks leven maken we vaak gebruik van ezelsbruggetjes. We zijn er zelfs al op de lagere school mee begonnen, zoals fokschaap en kofschip.
P. T. V. U.
Tijdens mijn opleiding tot instructeur leerde ik vier letters: P, T, V, U.
— Plan: Als schipper maak je eerst een plan en communiceer je dit.
— Taakverdeling: Na het communiceren van het plan volgt een taakverdeling. Je bemanning beweegt nog niet, ze luisteren en stellen vragen als je hen de gelegenheid hebt geboden. Of je deze vragen nu direct of later beantwoordt, beoordeel je snel en ga je vervolgens over tot de...
— Voorbereiding: Nu mogen je bemanningsleden in actie komen, of als er geen voorbereiding nodig is, blijven ze op hun positie waar ze kunnen doen wat je van hen gevraagd hebt.
En pas dan
— Uitvoering: Als schipper zorg je ervoor dat iedereen weet wat er gedaan moet worden en dat alle voorbereidingen zijn getroffen en gecontroleerd, en pas dan ga je over tot de uitvoering van je plan.
— Plan: Als schipper maak je eerst een plan en communiceer je dit.
— Taakverdeling: Na het communiceren van het plan volgt een taakverdeling. Je bemanning beweegt nog niet, ze luisteren en stellen vragen als je hen de gelegenheid hebt geboden. Of je deze vragen nu direct of later beantwoordt, beoordeel je snel en ga je vervolgens over tot de...
— Voorbereiding: Nu mogen je bemanningsleden in actie komen, of als er geen voorbereiding nodig is, blijven ze op hun positie waar ze kunnen doen wat je van hen gevraagd hebt.
En pas dan
— Uitvoering: Als schipper zorg je ervoor dat iedereen weet wat er gedaan moet worden en dat alle voorbereidingen zijn getroffen en gecontroleerd, en pas dan ga je over tot de uitvoering van je plan.
Waarom raak ik dan soms zo onrustig bij het uitvoeren van manoeuvres?
Ja, denk je misschien, dit klinkt allemaal heel logisch en begrijpelijk. Maar waarom raak ik dan soms zo onrustig bij het uitvoeren van manoeuvres? Of het nu gaat om het reven onder zeil, het varen door een sluis of het aanvaren van een dwarswindbox. Zowel beginnende als ervaren schippers blijven het spannend vinden. Ik denk dat deze spanning te maken heeft met twee factoren.
Te weinig oefenen: Te weinig oefenen van bijzondere manoeuvres zorgt ervoor dat het iedere keer weer spannend blijft. Je twijfelt aan je eigen vaardigheden en aan de juistheid van je plan. Je kunt je vaardigheden verbeteren door lastige manoeuvres gewoon vaker te oefenen. Daag jezelf uit om niet alleen aan het eind van de dag je boot af te meren, maar oefen ook voordat je gaat zeilen.
Slecht plan: Als je een slecht plan bedenkt en dit gaat uitvoeren, kan er stress ontstaan. Je vraagt te veel van jezelf en je bemanning, en moet steeds ad hoc zaken bijstellen. Dit zorgt voor onrust en dan... dan kun je niet genieten van het prachtige en verrassende uitzicht.
Te weinig oefenen: Te weinig oefenen van bijzondere manoeuvres zorgt ervoor dat het iedere keer weer spannend blijft. Je twijfelt aan je eigen vaardigheden en aan de juistheid van je plan. Je kunt je vaardigheden verbeteren door lastige manoeuvres gewoon vaker te oefenen. Daag jezelf uit om niet alleen aan het eind van de dag je boot af te meren, maar oefen ook voordat je gaat zeilen.
Slecht plan: Als je een slecht plan bedenkt en dit gaat uitvoeren, kan er stress ontstaan. Je vraagt te veel van jezelf en je bemanning, en moet steeds ad hoc zaken bijstellen. Dit zorgt voor onrust en dan... dan kun je niet genieten van het prachtige en verrassende uitzicht.
Zorg ervoor dat je boot stil ligt waar je wilt,
maar houd voldoende snelheid om wendbaar te blijven.
Maar hoe kom ik dan tot een plan?
Een aantal jaren geleden had ik een beginnende instructeur aan boord met fantastische eigen vaardigheden. Hij voer elke box in, zeilde met gemak de haven binnen en had geen enkele moeite met zeiltrim. En toen kreeg hij de opdracht om zijn plan adequaat te communiceren met zijn bemanning volgens een PTVU. Het werd chaos in zijn hoofd. Hij handelde altijd intuïtief en communiceerde op dezelfde manier. Het was als een mix van Kees Visscher en Jochem Meijer, in het kwadraat. Het werd hilarisch aan boord. Voor een buitenstaander was er geen touw aan vast te knopen.
's Avonds begon ik na te denken. Hoe kon ik deze beginnende instructeur helpen om meer rust te krijgen in het communiceren van wat hij wilde overbrengen? Ik nam een lesboot en ging na een dag instructie geven een eindje varen, en daar kwam de oplossing bijna vanzelf.
— Wind: Waar komt de wind vandaan en wat doet de wind met de boot? Bij het hijsen op de motor leg je de boot met de neus in de wind. Bij het hijsen met een varend schip op de genua vaar je aan de wind. De giek moet met de wind mee kunnen draaien en je wilt geen druk in het zeil. Bij het manoeuvreren in een hogerwal box vaar ik makkelijker met de spiegel naar de wal, terwijl een lagerwal box gemakkelijker gaat met de punt naar voren. Een dwarswindbox benader ik altijd benedenwinds. Om manoeuvreerbaar te blijven heeft mijn boot een minimale snelheid nodig om bestuurbaar te blijven met het roer. De wind is je vriend, maak er gebruik van.
— Parcours: Ik heb het nut van een goed gekozen parcours hierboven al een beetje uitgelegd. Bedenk voor elke manoeuvre, of het nu hijsen, strijken, reven, ontreven, aanleggen of wegvaren is, waar je vandaan komt en waar je naartoe wilt. Houd hierbij rekening met de wind en de eigenschappen van je boot.
— Bescherming: Let altijd op de bescherming. Werk veilig voor je bemanning en bescherm je boot. Als je aan de wind zeilend op de genua gaat hijsen, gaat de bemanning aan de hoge kant naar de mast. Bij een smalle box leg je de stootwillen schopklaar en worden deze uitgeschopt zodra je de boxpalen voorbij bent. Bij het achteruit varen in een dwarswindbox bescherm je de boot door de bolfender (dikke Bertha) iets lijzijde van het midden-achter op te hangen. Werk veilig, voor zowel je bemanning als het schip.
— Lijnen: Welke lijnen gebruik je en in welke volgorde? Zowel tijdens het zeilen als bij manoeuvreren heb je belangrijke en minder belangrijke lijnen. Bedenk welke lijnen het belangrijkst zijn om de manoeuvre goed uit te voeren.
Is het werkelijk zo simpel? Ja, ik daag je uit om het te proberen. Als je zorgvuldig de stappen van W, P, B, L, P, T, V, U volgt (ja, de volgorde is echt belangrijk!), kun je niet alleen goed communiceren, maar ook goed evalueren als iets niet helemaal lukt. Je kunt je plan bijstellen, je parcours aanpassen, je bescherming verbeteren en de juiste lijnen kiezen.
's Avonds begon ik na te denken. Hoe kon ik deze beginnende instructeur helpen om meer rust te krijgen in het communiceren van wat hij wilde overbrengen? Ik nam een lesboot en ging na een dag instructie geven een eindje varen, en daar kwam de oplossing bijna vanzelf.
— Wind: Waar komt de wind vandaan en wat doet de wind met de boot? Bij het hijsen op de motor leg je de boot met de neus in de wind. Bij het hijsen met een varend schip op de genua vaar je aan de wind. De giek moet met de wind mee kunnen draaien en je wilt geen druk in het zeil. Bij het manoeuvreren in een hogerwal box vaar ik makkelijker met de spiegel naar de wal, terwijl een lagerwal box gemakkelijker gaat met de punt naar voren. Een dwarswindbox benader ik altijd benedenwinds. Om manoeuvreerbaar te blijven heeft mijn boot een minimale snelheid nodig om bestuurbaar te blijven met het roer. De wind is je vriend, maak er gebruik van.
— Parcours: Ik heb het nut van een goed gekozen parcours hierboven al een beetje uitgelegd. Bedenk voor elke manoeuvre, of het nu hijsen, strijken, reven, ontreven, aanleggen of wegvaren is, waar je vandaan komt en waar je naartoe wilt. Houd hierbij rekening met de wind en de eigenschappen van je boot.
— Bescherming: Let altijd op de bescherming. Werk veilig voor je bemanning en bescherm je boot. Als je aan de wind zeilend op de genua gaat hijsen, gaat de bemanning aan de hoge kant naar de mast. Bij een smalle box leg je de stootwillen schopklaar en worden deze uitgeschopt zodra je de boxpalen voorbij bent. Bij het achteruit varen in een dwarswindbox bescherm je de boot door de bolfender (dikke Bertha) iets lijzijde van het midden-achter op te hangen. Werk veilig, voor zowel je bemanning als het schip.
— Lijnen: Welke lijnen gebruik je en in welke volgorde? Zowel tijdens het zeilen als bij manoeuvreren heb je belangrijke en minder belangrijke lijnen. Bedenk welke lijnen het belangrijkst zijn om de manoeuvre goed uit te voeren.
Is het werkelijk zo simpel? Ja, ik daag je uit om het te proberen. Als je zorgvuldig de stappen van W, P, B, L, P, T, V, U volgt (ja, de volgorde is echt belangrijk!), kun je niet alleen goed communiceren, maar ook goed evalueren als iets niet helemaal lukt. Je kunt je plan bijstellen, je parcours aanpassen, je bescherming verbeteren en de juiste lijnen kiezen.
Trainen met een instructeur?
Het zeilen wordt zoveel relaxter met een goed doordacht plan dat duidelijk gecommuniceerd wordt en rustig uitgevoerd kan worden. Wil je het zelf eens uitproberen met een zeer ervaren instructeur? Plan dan een training bij Zeilschool Zuiderzee. Geniet van adembenemende uitzichten!
En onthoud: waarom zou je ploeteren bij een langdurig, prachtig en verrassend uitzicht?
Tot op het water,
Jaap
En onthoud: waarom zou je ploeteren bij een langdurig, prachtig en verrassend uitzicht?
Tot op het water,
Jaap
Meer blogs